Το εργασιακό νομοσχέδιο δίνεται εντός των ημερών σε δημόσια διαβούλευση.
Mε το σχέδιο νόμου, ενσωματώνεται στο εθνικό μας δίκαιο η Κοινοτική Οδηγία 2019/1152 για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας, μέσω της οποίας προωθούνται επίσης σημαντικές αλλαγές.
Σκοπός της Οδηγίας είναι η βελτίωση των όρων εργασίας, με την προώθηση περισσότερο διαφανούς και προβλέψιμης απασχόλησης με παράλληλη διασφάλιση της προσαρμοστικότητας της αγοράς εργασίας.
Επισημαίνεται ότι οι λεγόμενες συμβάσεις μηδενικών ωρών (zero hour contracts) δεν είναι πρόσφατο εφεύρημα στην αγορά εργασίας. Στις συμβάσεις αυτές, δεν καθορίζεται το ωράριο εργασίας.
Ο εργαζόμενος καλείται να δουλέψει μόνο όταν έχει ανάγκη η επιχείρηση και πληρώνεται μόνο για τις ώρες που εργάστηκε. Οι συμβάσεις αυτές, οι οποίες δεν προβλέπουν συγκεκριμένο αριθμό ωρών εργασίας ούτε προκαθορισμένο κατώτατο μισθό, είναι νόμιμες και μάλιστα στηρίζονται σε σειρά δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί κατά το παρελθόν στη βάση της απλής σχέσης «ετοιμότητας» για εργασία.
Το νομοσχέδιο προβλέπει, ταυτόχρονα, μέτρα που αποτρέπουν την κατάχρηση της εργασίας με συμβάσεις μηδενικών ωρών απασχόλησης και συμβάσεις κατά παραγγελία απασχόλησης.
Τι φέρνει το νέο νομοσχέδιο
Αναλυτικά, στο σχέδιο νόμου ρυθμίζεται για πρώτη φορά και στην Ελλάδα το ζήτημα ειδικών, ευέλικτων μορφών απασχόλησης, όπως των «συμβάσεων μηδενικών ορών απασχόλησης» καθώς και της κατά παραγγελία απασχόλησης. Πρόκειται για ένα μοντέλο απασχόλησης, που ο εργοδότης μπορεί να καλεί τον απασχολούμενο όποτε τον χρειάζεται και να τον πληρώνει ανάλογα με την ώρα που έχει εργαστεί.
Τέτοιες μορφές απασχόλησης είναι πολύ συχνές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ τα τελευταία χρόνια έκαναν την εμφάνισή τους και στην χώρα μας. Η θεσμοθέτησή τους, θα βοηθήσει παράλληλα την δημιουργία προστατευτικού πλαισίου, με στόχο την αποφυγή καταχρηστικής εφαρμογής των ειδικών αυτών μορφών απασχόλησης.
Ταυτόχρονα, με το νομοσχέδιο θα επιτρέπεται η παροχή εργασίας από το εργαζόμενο σε πολλαπλούς εργοδότες. Ωστόσο θα πρέπει να τηρούνται οι διατάξεις για τον ελάχιστο χρόνο ανάπαυσης ανά ημέρα. Η διάταξη θα απελευθερώνει την δυνατότητα απασχόλησης πέραν του νόμιμου ωραρίου σε έναν εργοδότη και την δυνατότητα μερικής απασχόλησης σε δεύτερο εργοδότη, αλλά θα πρέπει συνολικά η εργασία να μην εκτείνεται πέραν των 13 ωρών ημερησίως.
Κατά τα λοιπά το εργασιακό νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει:
Ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο ευρωπαϊκής οδηγίας (2019/1152) με τις υποχρεώσεις των εργοδοτών για τακτική και έγκαιρη ενημέρωση του εργαζομένου για την εξέλιξη της εργασιακής σύμβασης όπως και για κάθε αλλαγή των όρων εργασίας.
Η οδηγία θεσπίζει ελάχιστα δικαιώματα που ισχύουν για όλους τους εργαζομένους στην Ένωση που έχουν σύμβαση εργασίας ή σχέση εργασίας, όπως ορίζεται από τη νομοθεσία, τις συλλογικές συμβάσεις ή τις πρακτικές που ισχύουν σε κάθε κράτος μέλος λαμβανομένης υπόψη και της νομολογίας των δικαστηρίων.
Αλλαγές στον τρόπο εφαρμογής της κάρτας εργασίας για τις περιπτώσεις επιχειρήσεων που την εφαρμόζουν οικειοθελώς. Οι επιχειρήσεις αυτές θα απαλλάσσονται από το 90% των γραφειοκρατικών διαδικασιών που προβλέπονται στην εφαρμογή της κάρτας εργασίας. Στόχος να εφαρμοστεί η ψηφιακή κάρτα σταδιακά σε όλη την οικονομία – σε όλες τις επιχειρήσεις – κατόπιν διαλόγου με τους φορείς και με βάση τις ιδιομορφίες του κάθε κλάδου.
Οι επιχειρήσεις που υιοθετούν εθελοντικά την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας – ενώ δεν ανήκουν σε κλάδους όπου η ψηφιακή κάρτα εφαρμόζεται υποχρεωτικά – θα απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής στο σύστημα «Εργάνη» μιας σειράς από εντύπων, όπως μεταξύ άλλων και του εντύπου Ε8, δηλαδή της προαναγγελίας των υπερωριών.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα για «ελαστική εφαρμογή» παρέχοντας περιθώριο ενός μήνα για τις δηλώσεις στις μεταβολές στην εργασία στο σύστημα Εργάνη. Συγκεκριμένα, η διάταξη θα προβλέπει για τους εργοδότες που εφαρμόζουν την οικειοθελώς την κάρτα εργασίας να δηλώνουν, ανά μήνα, αν επιθυμούν «προδήλωση» του τροποποιητικού ωραρίου και των υπερωριών ή θα λαμβάνονται υπόψη – μόνο – τα χτυπήματα της κάρτας του εργαζόμενου ως προς την έναρξη και λήξη του ωραρίου.
Προβλέπεται πρόστιμο ύψους 10.500 ευρώ στους εργοδότες που αποδεικνύεται ότι υποδηλώνουν τους απασχολούμενους στην επιχείρησή τους. Δηλαδή όταν δηλώνουν έναν εργαζόμενο ότι απασχολείται με τετράωρη εργασίας και στην πραγματικότητα εργάζεται κανονικά οκτάωρο.
Θεσπίζεται δοκιμαστική περίοδος έξι μηνών για έναν εργαζόμενο που προσλαμβάνεται. Κατά την περίοδο αυτή μπορεί να απολυθεί χωρίς αποζημίωση. Σήμερα η περίοδος αυτή είναι ετήσια.